Tomaat

Teelt en seizoen

Oorsprong en teelt tomaat
De tomaat komt oorspronkelijk uit Amerika. Tomaat schijnt één van de vele ontdekkingen van Columbus te zijn.

Het zijn vooral de Hollandse veredelaars en tuinders die door langdurig selecteren en kruisen het aantal tomatensoorten en de algehele kwaliteit hebben verhoogd.

Nu zijn er wel 60 tomatensoorten, waarvan de vleestomaat het bekendst is. Verder heb je de troscocktailtomaat, de romatomaat, de kleine snoep- of kerstomaat en de ’Coeur de Boeuf’. De Coeur de Boeuf is een grote, iets afgeplatte tomaat met ribbels.

De meeste tomaten komen uit Nederlandse kassen.

Filmpje: Van zaadje naar sappige rode tomaat.

Verkrijgbaarheid tomaten
Nederlandse tomaten zijn van april tot en met oktober verkrijgbaar. Van december tot en met maart is de Nederlandse tomaat beperkt verkrijgbaar. De tomaat is het hele jaar verkrijgbaar in de winkel.

Nederlandse trostomaten zijn van april tot en met november verkrijgbaar. Van december tot en met maart is de Nederlandse trostomaat beperkt verkrijgbaar. De trostomaat is het hele jaar verkrijgbaar in de winkel.

Nederlandse cherrytomaten zijn van april tot en met oktober verkrijgbaar. Van november tot en met maart is de Nederlandse cherrytomaat beperkt verkrijgbaar. De cherrytomaat is het hele jaar verkrijgbaar in de winkel.

Tip

Een tomaat weegt 70 gram, een kerstomaatje ruim 10 gram. Voor de dagelijkse bijdrage aan je portie groenten ben je dus al een heel eind met een tomaatje op volkorenbrood of tomaatjes door de sla!

Tomaten smaak 

De meeste tomaten zijn friszoet, stevig en lekker sappig.

Tomaten kun je zo gebruiken:

• In een salade caprese met mozzarella en basilicum.
• In talloze andere salades.
• In een pastasaus met geruld mager rundergehakt, ui en knoflook.
• Uitgehold en gevuld met zalm- of selleriesalade.
• In plakjes op een tosti van volkorenbrood en 30+ kaas, mozzarella of verse geitenkaas.
• In soep.
• Gehalveerd, bestreken met olie en knoflook en 4-5 minuten gegrild. 
• Met een dipsausje bij de borrel.
• Gevuld uit de oven.
• Zo uit de hand als gezond tussendoortje (denk aan kleine snacktomaatjes).
• In stoofgerechten.

Tomaten weetjes voor jou

Het is ongelooflijk, maar een tomatenplant kan in één seizoen ongeveer zo hoog worden als een flatgebouw van 3 tot 4 verdiepingen. Dat is nogal onpraktisch, maar daar hebben telers wat op gevonden. Zij leiden de plant eerst omhoog langs een draad. Overbodige bladeren en scheuten gaan eruit. Zodra de plant de top bereikt, laten ze die telkens een stukje zakken en schuiven ze ‘m aan de bovenkant horizontaal op. Indraaien, snoeien, dieven en zakken, heet dat in telerstaal.

Tomaten zijn gek op licht. Wist je dat in Nederland de kustlijn de meeste zonuren telt? Daarom vind je Hollandse telers vooral in het westen van het land. In de winter komen de tomaten uit zonniger oorden óf uit een Nederlandse kas met belichting. Zo krijgen de tomaten het hele jaar rond genoeg licht voor een perfecte smaak.

In onze winkels is het aanbod tomaten al groot, maar de natuurlijke variatie is oneindig veel groter. Alle tinten rood, roze, groen, geel, oranje en bruin. Klein, middel tot immens groot. Rond, langwerpig, pruimvormig, ovaal of geribd. Zoet, fris of aromatisch. Een verrassende nieuwe variant uit de tomatenfamilie kan zómaar op jouw bord belanden.

Door groenten te koken, gaan er bepaalde voedingsstoffen verloren. Dat geldt ook voor tomaten: na het koken blijft er minder vitamine C over. Toch is er goed nieuws. Verhitting breekt celwanden af, waardoor de hoeveelheid lycopeen juist toeneemt. Deze antioxidant geeft niet alleen de tomaat zijn rode kleur, maar lijkt positieve effecten te hebben op onze gezondheid.